Skip to content

ul. Wiktorska 67, 02-582 Warszawa

Poniedziałek – Piątek: 08:00 – 20.00

dr n. med. Magdalena Arcimowicz [05]

dr n. med. Magdalena Arcimowicz

Specjalista alergolog
Specjalista otolaryngolog

Adiunkt w Katedrze i Klinice Otolaryngologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz współpracownik Zakładu Alergologii i Immunologii Klinicznej Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego WUM.

Doświadczony specjalista w zakresie leczenia schorzeń górnych dróg oddechowych i chorób alergicznych.

Autorka i współautorka wielu podręczników oraz kilkudziesięciu artykułów z zakresu otolaryngologii i alergologii.

  • konsultacje dzieci i dorosłych;
  • leczenie chorób alergicznych dróg oddechowych (nieżyty nosa, astma oskrzelowa)
  • leczenie chorób alergicznych skóry;
  • testy alergiczne; spirometria; prowadzenie odczulania (immunoterapia).
  • leczenie chorób nosa i zatok przynosowych
  • badanie endoskopowe nosa i zatok przynosowych
  • leczenie chorób gardła, krtani i uszu
  • leczenie nawracających infekcji i przewlekłych zapaleń górnych dróg oddechowych

Specjalizuje się w:

Odczulanie

Immunoterapia swoista (SIT)

Jest to metoda leczenia polegająca na podawaniu w iniekcjach (zastrzyki podskórne) szczepionki zawierającej alergen /lub alergeny/, na które dana osoba jest uczulona (czyli wywołujących u niej objawy chorobowe). Skuteczność tej metoda, z zastosowaniem nowoczesnych szczepionek, została potwierdzona w wielu badaniach klinicznych. Dawki szczepionki są początkowo małe, stopniowo zwiększane (leczenie początkowe, szczepienia co 7 – max 14 dni), aż do uzyskania dawki maksymalnej (często indywidualnej dla danego Pacjenta), powtarzanej w kolejnych iniekcjach (leczenie podtrzymujące, szczepienia co 4 – max 6 tygodni).

Podstawowym celem leczenia jest zapobieganie dalszemu rozwojowi choroby alergicznej oraz uzyskanie tolerancji na alergen, tak aby w przyszłości nie wywoływał objawów chorobowych lub (co uzyskuje się znacznie częściej – przynajmniej objawy były wyraźnie mniejsze). W wyniku zastosowania immunoterapii uzyskuje się również, u większości pacjentów, zmniejszenie zapotrzebowania na leki przeciwalergiczne. Udowodniono, że u dzieci odczulanie może hamować dalszy rozwój choroby (wystąpienie astmy). U większości pacjentów efekty leczenia utrzymują się przez wiele lat po zakończeniu szczepień. Wskazania do zastosowania immunoterapii swoistej powinien ustalać specjalista alergolog. Stosuje się ją przede wszystkim w alergicznym nieżycie nosa, u części pacjentów chorujących na astmę oskrzelową, w wybranych przypadkach atopowego zapalenia skóry oraz w alergii na jady owadów żądlących (z ciężkimi objawami ogólnymi). Immunoterapię zaleca się, jeżeli unikanie alergenu jest niemożliwe, a skuteczność leczenia farmakologicznego jest ograniczona. Aby zastosować odczulanie, konieczne jest określenie alergenu wywołującego objawy chorobowe oraz potwierdzenie mechanizmu tzw. IgE-zależnego (za pomocą przede wszystkim punktowych testów skórnych, lub oznaczenia swoistych IgE w surowicy). Konieczna jest zgodność wyników badań z dolegliwościami pacjenta (odczulamy tylko na te alergeny, na które pacjent prezentuje objawy).

Bardzo ważna jest współpraca pacjenta, zarówno przy określaniu alergenów wywołujących objawy chorobowe jak i w trakcie kilkuletniego leczenia. Dla większości pacjentów optymalny czas stosowania immunoterapii powinien wynosić co najmniej 5 lat. Szczepienia mogą odbywać się wyłącznie w gabinetach alergologicznych, pod nadzorem lekarza. Regularne zgłaszanie się na kolejne wizyty, w wyznaczonych terminach, poprawia skuteczność i bezpieczeństwo leczenia.

Po każdym szczepieniu obowiązuje co najmniej 30-minutowa obserwacja – trzeba wówczas zgłaszać każde pogorszenie samopoczucia, każdą niepokojącą dolegliwość. W ciągu 24 godzin po szczepieniu należy unikać intensywnego wysiłku, przebywania na słońcu, gorących kąpieli, solarium, alkoholu. Przy kolejnych wizytach konieczne jest informowanie lekarza/pielęgniarki nie tylko o objawach, które wystąpiły po szczepieniu, ale także o nowych dolegliwościach, czy przyjmowanych lekach. Niektóre z nich są przeciwwskazane podczas odczulania. Immunoterapia swoista jest bezpieczną metodą leczenia. W miejscu szczepienia mogą występować zmiany – świąd, zaczerwienienie, obrzęk. Czasami, u niektórych pacjentów, zdarzają się większe reakcje miejscowe, utrzymujące się 1-2 dni.

Reakcje miejscowe nie są niebezpieczne, natomiast reakcje uogólnione tj. objawy ze strony dróg oddechowych (np. duszność), pokrzywka, spadek ciśnienia, itp. wymagają wnikliwej oceny lekarza. Bardzo rzadko dochodzi do ciężkich reakcji uogólnionych zagrażających życiu chorego, wymagających właściwego, szybkiego leczenia. Niebezpieczne powikłania – jeżeli wystąpią – mają miejsce głównie bezpośrednio po szczepieniu, dlatego konieczna jest 30-minutowa obserwacja, w trakcie której należy zgłaszać wszystkie niepokojące objawy. Dobra współpraca pacjenta jest bardzo ważnym elementem decydującym o bezpieczeństwie leczenia. Każda zmiana schematu leczenia wymaga konsultacji alergologa.

Alergiczny nieżyt nosa

Nieżyt nosa (RHINITIS), jest to stan zapalny błony śluzowej nosa, objawiający się jednym lub kilkoma z następujących objawów: uczuciem niedrożności nosa, katarem (wydzieliną), świądem, kichaniem. W przypadku alergicznego nieżytu nosa zespół objawów klinicznych wywoływany jest przez zależną od przeciwciał klasy IgE reakcję zapalną nosa na alergen. W pierwszych minutach reakcji alergicznej, po kontakcie z występującymi w powietrzu pyłkami roślin, składnikami kurzu domowego, czy czynnikami pochodzenia zwierzęcego (sierści, naskórki), pojawiają się takie objawy jak świąd, kichanie, surowicza wydzielina nosowa. Może wystąpić także ostre zapalenie spojówek, pokrzywka, czy alergiczny obrzęk Quinkego. W głównej mierze zależą one od uwalnianej wówczas w dużych ilościach w naszym organizmie histaminy. W związku z tym, z reguły można je dobrze kontrolować przez zastosowanie leków blokujących receptor H1 (np. cetyryzyna, loratadyna, feksofenadyna, lewocetyryzyna, desloratadyna). Następnie stopniowo, w ciągu kilku godzin rozwija się się późna faza reakcji alergicznej, w której podstawową rolę odgrywa komórka kwasochłonna, czyli eozynofil. Wówczas pacjent zaczyna jako podstawową dolegliwość zgłaszać nasilone uczucie blokady nosa, związane z pojawiającym się obrzękiem błony śluzowej nosa. Tradycyjnie alergiczne nieżyty nosa, dzielimy na sezonowe i całoroczne. Do sezonowych należy pyłkowica, czyli nieżyt nosa związany z uczuleniem na pyłki kwitnących roślin: drzew, traw, czy chwastów. Objawy całoroczne pojawiają się w przypadku uczulenia na roztocze, pleśnie, czy sierści zwierząt. Alergiczne nieżyty nosa możemy też podzielić ze względu na stopień ciężkości przebiegu schorzenia, czy nasilenie dolegliwości. Wyróżniamy nieżyty nosa:

1. Łagodne – objawy nie mają wpływu na codzienne czynności i sen chorego.

2. Umiarkowane – objawy zaburzają sen i codzienne czynności chorego, chory pragnie się leczyć.

3. Ciężkie – chory nie jest w stanie normalnie funkcjonować i spać bez leków.

4. Sporadyczne – objawy występują mniej niż 14 dni w sezonowym nieżycie nosa i do miesiąca w całorocznym nieżycie nosa

5. Długotrwałe – w sezonowym nie nieżycie nosa chory ma objawy ponad dwa miesiące

6. Częste – objawy występują minimum dwa dni w tygodniu co najmniej przez 3 miesiące w roku.

Rozpoznanie alergicznego nieżytu nosa opiera się na zgodności między charakterystycznym wywiadem, symptomatologią i dodatnimi testami skórnymi. Negatywny wynik przemawia za niealergicznymi postaciami nieżytów nosa. Istnieje jednak około 20% grupa pacjentów, u których wywiad wskazuje na chorobę uczuleniową, a wynik testów naskórkowych jest ujemny. Diagnostyka musi wówczas być uzupełniona o oznaczenie swoistych przeciwciał IgE w surowicy krwi lub donosową próbę prowokacyjną. We wszystkich przypadkach alergicznego nieżytu nosa pacjent powinien dążyć do ograniczenia kontaktu z uczulającym alergenem. Pozostałe metody stosuje się w zróżnicowany sposób, zwracając szczególna uwagę na działania niepożądane. Kryterium drugim w doborze leków jest ich skuteczność, która jest indywidualnie zróżnicowana u poszczególnych chorych. U dorosłych: Zalecane są tylko sprawdzone metody leczenia. Generalną zasadą jest rozpoczynanie leczenia od leków przeciwhistaminowych w sezonowych lub niezbyt nasilonych objawach całorocznego nieżytu alergicznego nosa. W każdej postaci uporczywych objawów wskazane jest stosowanie glikokortykosteroidów donosowych, co ma szczególne znaczenie w objawach całorocznych. W przypadkach szczególnie trudnych do opanowania zalecane są krótko podawane glikokortykosteroidy ogólne. W szczególnych postaciach nieżytów nosa z dominującymi objawami surowiczego kataru zaleca się włączenie bromku ipratropium. Skrajne przypadki blokady przewodów nosowych, nie ustępujące po leczeniu zachowawczym są wskazaniem do konchoplastyki. Kromony mają małe zastosowanie w terapii nieżytów nosa. Leczeniem uzupełniającym są preparaty dospojówkowe, które są zalecane szczególnie w sezonowym nieżycie nosa. Lekami z wyboru są kromony lub okresowo preparaty przeciwhistaminowe. Nie zalecane są glikokortykosteroidy z powodu znacznej groźby zaćmy. Zawsze należy rozważyć immunoterapię swoistą, jako metodę leczenia przyczynowego i nie zapominać o dążeniu do redukcji stężenia alergenu w otoczeniu chorego. U dzieci: Naczelną zasadą jest terapia bezpieczna. Należy dążyć do maksymalnego ograniczenia ekspozycji na uczulające alergeny. Pomimo umiarkowanej skuteczności w tej grupie wiekowej nadal zalecane są kromony podawane donosowo. Przy braku ich skuteczności zaleca się preparaty antyhistaminowe. W niektórych postaciach stosowanie ich może być bardzo długotrwałe. Glikokortykosteroidy miejscowe mogą zostać podane przy braku skuteczności powyższego postępowania. Należy dążyć do jak najkrótszego podawania tych preparatów. Swoista immunoterapia jest szczególnie zalecana u dzieci z uwagi na dobre efekty. Obecnie z epidemiologicznego punktu widzenia, alergiczny nieżyt nosa – sezonowy i całoroczny, staje się jednym z najczęściej występujących zapaleń błony śluzowej nosa. Ocenia się, że w zależności od badanej populacji, choruje na niego od 10 – 40% badanych. Z każdym rokiem odsetek ten zwiększa się, a alergia staje się chorobą cywilizacyjną.

Polipy nosa

Polipy nosa są przewlekłą chorobą zapalną górnych dróg oddechowych, obserwowaną wyłącznie u ludzi, występującą u 1-4% populacji, która w znacznym stopniu upośledza jakość życia pacjentów, i w której, pomimo stosowanego leczenia często dochodzi do nawrotów. Przyczyna powstawania polipów nosa nadal pozostaje nieznana, chociaż wiele hipotez pojawiło się w ostatniej dekadzie, które próbują wyjaśnić to zjawisko. Przewlekłe zapalenie eozynofilowe jest najbardziej typową cechą polipów nosa, ale wydaje się, że elementy strukturalne tkanki, takie jak komórki nabłonkowe, czy zaaktywowane fibroblasty (miofibroblasty) są również istotnymi czynnikami uczestniczącymi w rozwoju tej patologii. Toczące się zapalenie odpowiada za rozwój obrazu klinicznego, typowego dla pacjentów z polipami nosa, za nawroty i niepowodzenia leczenia.

Testy alergiczne

Punktowe testy skórne

ALERGENY CAŁOROCZNE

alergeny kurzu domowego, roztocze, pleśnie (grzyby), alergeny zwierzęce – sierści

 304  Sierść chomika
 306  Sierść psa
 308  Sierść królika
 309  Sierść kota
 311  Sierść świnki mor.
 314  Sierść konia
 310  Sierść myszy
 315  Sierść szczura
 318  Sierść owcy (wełna)
 319  Sierść świni
 322  Sierść kozy
 321  Pióra papugi
 709  Kurz sienny
 708  Roztocze I  (Dermat. farinae)
 725  Roztocze II (Dermat. pteronyssinus)
 728  Acarus siro
 729  Lepidoglyphus destructor
 730  Tyrophagus putrescentiae
 400  Alternaria tenuis
 401  Aspergillus fumigatus
 402  Botrytis cinerea
 403  Candida albicans
 405  Cladosporium herbarum
 406  Curvularia lunata
 407  Fusarium moniliforme
 410  Mucor mucedo
 412  Penicillium notatum
 413  Pullularia pullulans
 414  Rhizopus nigricans
 416  Serpula lacrymans
 445 Mix drożdży
 301  Karaluch
 307  Komar
 903  Lateks
 901  Sól fizjologiczna (kontrola ujemna)
 902  Histamina (kontrola dodatnia)

ALERGENY SEZONOWE

pyłki roślin

 006  Trawy
 121  Jęczmień
 126  Owies
 158  Żyto
 173  Pszenica
 177  Tymotka
 178  Wiechlina
 147  Kukurydza
 180  Rzepak
 106  Bylica
 109  Pokrzywa
 169  Babka
 143  Mniszek lek.
 119  Komosa
 123  Parietaria
 161  Szczaw
 154  Ambrozja
 151  Oliwka
 108  Brzoza
 110  Buk
 153  Platan
 114  Dąb
 111  Grab
 101  Akacja
 116  Jesion
 132  Bez czarny
 142  Lipa
 115  Olcha
 170  Wierzba
 168  Wiąz
 152  Topola
 129  Leszczyna
 100  Klon
 117  Świerk
 139  Sosna

ALERGENY POKARMOWE POCHODZENIA ROŚLINNEGO

owoce, warzywa, orzechy, mąki

 530  ananas
 531  jabłko
 532  pomarańcza
 533  banan
 534  gruszka
 537  truskawki
 541  grapefruit
 556  cytryna
 546  mandarynka
 551  brzoskwinia
 555  winogrona
 549  papryka
 559  kalafior
 563  ziemniak
 567  pietruszka
 574  szparagi
 576  szpinak
 112  marchew
 581  groszek
 114  seler
 553  pomidor
 538  orzeszki ziemne
 542  orzech laskowy
 554  orzech włoski
 606   kakao
 589  mąka jęczmienna
 590  mąka  owsiana
 593  mąka kukurydziana
 596  mąka żytnia
 599  mąka pszenna
 592  kleik kukurydziany
 600  kleik pszenny
 190  soja
 160  ryż
 189 kiwi
 194 awokado
 137 melon
 901  sól fizjologiczna (kontrola ujemna)
 902  histamina (kontrola dodatnia)

ALERGENY POKARMOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO

mięsa, ryby, jajo, mleko oraz PRZYPRAWY

 500  mięso kacze
 501  baranina
 503  mięso kurze
 504  konina
 505  mięso indycze
 507  wieprzowina
 506  wołowina
 509  węgorz
 510  pstrąg
 511  halibut
 513  dorsz
 514  karp
 515  łosoś
 520  sola
 522  tuńczyk
 118  morszczuk
 528  małże
 526  krab
 527  langusta
 529  homar
 601  mleko krowie
 604  jajko kurze (całe)
 610  jajko kurze (białko)
 611  jajko kurze (żółtko)
 172  anyż
 624  rumianek
 177  kminek
 183  papryka
 184  pieprz
 179  curry
 196  sezam
 180  liść laurowy
 182 gałka muszkatałowa
 901  sól fizjologicz. (kontr. ujemna)
 902  histamina (kontrola dodatnia)